ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΜΠΑΛΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΦΑΤΝΗ

ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΜΠΑΛΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΦΑΤΝΗ

(πολύ παλιά…)

Θα σου φτιάξω γλυκάκι σήμερα…

Όταν ήμουν μικρή, άκουγα να λένε οι Μεγάλοι πως δεν θα έρθουν τα Χριστούγεννα αν πρώτα δεν χιονίσει. Οι κάρτες που στέλναμε με το Ταχυδρομείο είχαν συνήθως μια ζωγραφιά με έναν χιονάνθρωπο με ένα καρότο στη μύτη, λευκές σκεπές με καμινάδες να καπνίζουν, κι απ’ το παράθυρο η θέα σε μια παγωμένη λίμνη με παιδάκια με κόκκινα μαγουλάκια να γλιστράνε γελώντας με τα παγοπέδιλα… Ναι. Αν και η Αθήνα δεν ήταν ποτέ στην Ελβετία, ούτε και στην Αυστρία.

Δεν πειράζει. Εμένα, σίγουρα δεν με πειράζει. Γεννημένη την Άνοιξη, η Ήλιος είναι ο Βασιλιάς μου. Θυμάμαι τον Δεκέμβριο με λιακάδες. Απρόσμενες. Μεγάλο δώρο για μια βόλτα σαν κοπάνα στο κέντρο της πόλης. Όπως ήταν χθες.

Ήταν Δεκέμβριος 1964 τα πρώτα μου Χριστούγεννα. Σε αυτή ακριβώς τη φωτογραφία. Να σου πω την αλήθεια, δεν έχω αλλάξει. Poeta nascitur, non fit… Καλό-κακό είν’ αυτό; Δεν ξέρω, τι να σου πω. Δεν έχω πολλά λόγια σήμερα. Έρχονται μέρες γιορτινές, φαντάζομαι κι εσύ θα τρέχεις και δεν θα προφταίνεις.

Δεν μου αρέσει που τα τελευταία χρόνια στολίζουν τις πόλεις και τα σπίτια από τις αρχές του μήνα, φέτος κάποιοι στόλισαν την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου. Υπερβολή. Έτσι χάνεται η γεύση της γιορτής. Είναι σαν να τρως κάθε μέρα καπνιστό σολομό. Στο τέλος θα τον βαρεθείς. 

Από την άλλη, έχω την περίεργη συνήθεια να ξεστολίζω το σπίτι στις 10 Ιανουαρίου. Όταν έχει πλέον φύγει και ο τελευταίος καλικάντζαρος για το λαγούμι του. Μην ακούς που λένε πως φεύγουν τα Φώτα. Έχω δει εγώ καλικαντζάρους να γυροφέρνουν ακόμα και Αύγουστο μήνα. Να προσέχεις.

Στο παιδικό μου σπίτι στολίζαμε το Χριστουγεννιάτικο Δέντρο την Παραμονή. Δούλευε πάντα η μάνα μου μέχρι αργά. Περισσότερο δούλευε τις Κυριακές και τις γιορτές. Ήταν καθηγήτρια Γαλλικών και τις μέρες εκείνες, που δεν είχαν σχολείο,  βόλευε καλύτερα τους μαθητές.

Ήταν μεγάλη ιεροτελεστία. Τραγουδούσαμε τα κάλαντα σε διάφορες γλώσσες, τα παίζαμε στο πιάνο και με φλογέρα. Κονσερβατουάρ, το σαλονάκι μας.

Τα στολίδια τα φτιάχναμε με τα χέρια μας. Είχαμε κάτι μπάλες – τις έχω ακόμα μερικές – που μας χάρισε μια μεγαλοκυρά των Αθηναϊκών σαλονιών, αριστοκράτισσα γαλαζοαίματη. Θησαυρός στα παιδικά μάτια. 

Αλλά το πιο πολύτιμο ήταν το Άστρο. Αυτό το είχα φτιάξει μόνη μου στην Α’ Δημοτικού και έπρεπε οπωσδήποτε κάθε χρόνο να λάμψει στην κορυφή του Δέντρου. Κατσιασμένο πια το έβγαλα φέτος κι αυτό από την κούτα που ψιλοσαπίζει τους υπόλοιπους 11 μήνες στο υπόγειο. Ανθεκτικό το Άστρο. Είμαι περίεργη να δω ποιος από τους δυο μας θα ψοφήσει πρώτος.

Αυτή εδώ η Φάτνη είναι του 1941. Τρισδιάστατη χαρτοκοπτική! Γράφει από πίσω μια εντολή της μάνας μου. Μάλλον είναι και η μοναδική εντολή που έδωσε κι ακολουθώ - δεν είμαι αυτό που λένε «καλό παιδί». 

Γράφει στην κάρτα: «Από το 1941. Αυτή η φάτνη αποτελούσε σχεδόν το μοναδικό χριστουγεννιάτικο στολίδι σ’ όλη την Κατοχή. Χρησιμοποιείται πάντοτε. Ζωή.». 

Με αυτή την κάρτα έκανε η μάνα μου Χριστούγεννα όταν ήτανε παιδί. Στη μικρή παράγκα που ζούσε με τη γιαγιά και τον παππού μου δίπλα στα σπίτια των προσφύγων από τη Μικρά Ασία στον Λυκαβηττό. Ήταν το σπίτι τους κι αυτό μια φάτνη. Αντί για πρόβατα, είχαν γάτες.

Τη βγάζω κάθε χρόνο από το κουτί. Ακόμα κι από τότε που εκείνη αναχώρησε για την άλλη μεριά. Το κάνω όχι από υποχρέωση. Το κάνω από «χρέωση». Τη χρεώθηκα αυτή την κάρτα. Είναι σαν να κουβαλάει μέσα της όλη την Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας. 

Τη βγάζω και τη βάζω κάθε Χριστούγεννα. Όχι επειδή πρέπει, αλλά επειδή θέλω να θυμάμαι. Πως κάποτε σε αυτή τη χώρα κάποιοι - άντρες, γυναίκες, παιδιά -  άφησαν την τελευταία τους ανάσα σε ένα πεζοδρόμιο με την κοιλιά τούμπανο από την πείνα.

Δεν θα σου χαλάσω τη διάθεση με εικόνες από τη Γερμανική Κατοχή, μέρες πού ‘ναι. Άλλωστε, πεινασμένους με κουρελιασμένα ρούχα μπορείς να δεις με τα ίδια σου τα μάτια αν κάνεις μια βόλτα στο Κέντρο μιας Ελληνικής πόλης σήμερα. Απλώς ήθελα να σου το πω για να μην το ξεχάσω. Για να μην ξεχάσω σου γράφω. Για να μην ξεχάσεις κι εσύ.

Όμως δεν ξεχνώ πως σου υποσχέθηκα κι ένα γλυκάκι. Παιδικό στη γεύση, αφού το γάλα πρωταγωνιστεί. Χριστουγεννιάτικο στην όψη. Αφού μοιάζει με χιονισμένη βουνοκορφή. Σαν αυτές στις κάρτες που στέλναμε κάποτε παλιά. Χειρόγραφες με γράμματα καλλιγραφικά. Έχω σχεδόν ξεχάσει να γράφω πια. Μου έχει ληστέψει την πάλαι ποτέ καλλιγραφία το πληκτρολόγιο. Αν περάσουν μέρες και δεν γράψω σε χαρτί, τα γράμματά μου, θυμίζουν αυτά που έκανα παιδί. Γράφω σε ένα τετράδιο τα όνειρα και τις παράξενες σκέψεις μου, στέλνω μια χειρόγραφη κάρτα που και που - αληθινή, όχι ψηφιακή. Γιατί άμα ξεχάσουμε και τη γραφή, αντίο...

ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΜΠΑΛΕΣ

(δόση για 21 κομμάτια)

Φτιάχνω ένα μείγμα από:

300 γρ. ζαχαρούχο γάλα που είχα βάλει να κρυώσει στο ψυγείο

150 γρ. αμύγδαλο φιλέ

50 γρ. ινδοκάρυδο + 100 γρ. για τη δεύτερη φάση.

Το βάζω στο ψυγείο για 15 λεπτά ώστε να σφίξει.

Πλάθω μπαλάκια με διάμετρο 1 ½ εκατοστό και μετά τους δίνω σχήμα πυραμίδας. Τα κυλάω πάνω στην υπόλοιπη τριμμένη ινδική καρύδα. Βάζω όση καρύδα περίσσεψε σε μια πιατέλα και τα ακουμπάω μέχρι να στεγνώσουν. Αν έχει ζέστη, τα βάζω στο ψυγείο.

Είναι πολύ πιο διασκεδαστικό να το φτιάξεις μαζί με ένα παιδάκι. Και είναι πιο νόστιμο άμα το μοιραστείς.

Καλές Γιορτές! Δεν σε φοβάμαι. Ξέρεις εσύ τι πρέπει να κάνεις αυτή τη χρονιά. Με τόσους ανθρώπους και ζώα να υποφέρουν γύρω, όλο και κάτι θα βρεις να προσφέρεις. Δεν είναι ανάγκη να χιονίσει τα Χριστούγεννα. Αρκεί να υπάρχει αγάπη. Και χαρά. "Η ύψιστη αλήθεια είναι η ύψιστη χαρά", λέει ο Δάσκαλός μου.

Με αγάπη,

η θεία Μαριλίζ

Υ.Γ. Και το πιο σημαντικό δεν είναι τα χρήματα. Φαντάζομαι πως, τώρα πια, σχεδόν όλοι το μάθαμε αυτό.

* Μοιραστείτε το link με φίλους & εγγραφείτε στα μέλη αναγνώστες του blog για να ενημερώνεστε πρώτοι!